De logische relatie tussen dakpannen en zonnepanelen

Publicatie datum: 8 januari 2019 11:21
Een van de eerste lessen Burgerlijk Recht: het verhaal over het eigendomsrecht. Het eigendom houdt namelijk niet alleen het eigendom van de hoofdzaak in, maar ook van alle bestanddelen die daartoe behoren. Een dakpan is sec beschouwd een roerende zaak, maar wanneer je de dakpan op een dak plaatst, vormt het een bestanddeel van de woning. Hierdoor is het een onroerende zaak geworden. Een bestanddeel van een zaak is in juridische zin een onzelfstandig deel van een zaak, dat naar maatschappelijke opvattingen onderdeel van die zaak uitmaakt en dus het eigendom van die zaak volgt. Deze redenatie is één op één te volgen voor zonnepanelen. Zonnepanelen, gemonteerd op daken van woningen, vormen een bestanddeel van de onroerende zaak. Voor de Wet WOZ dienen gemeenten of andere uitvoeringsorganisaties de economische waarde van woningen vast te stellen. Het vaststellen van de economische waarde vindt plaats aan de hand van de vergelijkingsmethode: de waarde van een woning wordt afgeleid van de verkoopwaarden van vergelijkbare woningen die op of omstreeks de waardepeildatum zijn verkocht, rekening houdend met de eventuele verschillen tussen de woningen. De verwachting is dat de energieprijzen in de toekomst sterk zullen stijgen. Zonnepanelen en andere maatregelen om de duurzaamheid van woningen te vergroten, zullen daarom in toenemende mate effect hebben op de waarde van onroerend goed. Wel of niet meenemen in de WOZ waarde is daarom geen keuze.

Duurzaamheid en facultatieve vrijstelling

In het kader van het stimuleren van duurzaamheid horen we regelmatig dat zonnepanelen buiten de WOZ waarde zouden moeten worden gehouden, omdat burgers nu gestraft worden voor het verduurzamen van hun woningen of gemeenten die aangeven dat zij niets met de zonnepanelen doen in de WOZ-waarde. 
Zoals hierboven al aangegeven is dit niet mogelijk. Het waardeverhogende effect van de zonnepanelen zit in de marktwaarde van het object en daarmee in de WOZ-waarde. Hiervoor is de registratie van de zonnepanelen (maar ook eventueel andere waarde beïnvloedende duurzaamheidmaatregelen) in de gemeentelijke WOZ-administratie noodzakelijk.
Uiteraard is het wel mogelijk om een facultatieve vrijstelling te hanteren voor de OZB. Hiermee beloont de overheid duurzaamheidinvesteringen door het waardeverhogend effect van deze investeringen in mindering brengt op de OZB-aanslag. Het effect van deze maatregel is sympathiek in het kader van duurzaamheidinvestering, maar daar moet wel bij worden gezegd dat het geen groot effect zal hebben. Immers het waardeverhogend effect is vaak veel lager dan het feitelijk investeringbedrag en het effect op de OZB aanslag is in de meeste gevallen marginaal. Het is uiteindelijk een keuze die voorligt bij de lokale politiek. Dat deze keuze in de toekomst meer in  gewicht zal winnen vloeit ook voort uit het feit dat de Staat op 09 oktober jongstleden het Hoger Beroep heeft verloren tegen Urgenda. Het Hof oordeelde dat een reductie van de CO2 uitstoot minder dan 25% in 2020, in strijd is met het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens.
Er zal dus politieke druk ontstaan waarbij ook het nemen van fiscale maatregelen voor de hand ligt.

Is de discussie beperkt tot zonnepanelen?

Ook bij Thorbecke krijgen wij de vraag of het mogelijk is om zonnepanelen te detecteren vanaf luchtfoto. Hoewel het antwoord hierop bevestigend is, rijst de vraag of je met het registreren van het aantal zonnepanelen volledig bent. Relevante informatie over het moment van plaatsing én het vermogen in Watt Piek worden dan niet meegenomen.

Er zijn veel ontwikkelingen waardoor de duurzaamheid van vastgoed een belangrijke factor gaat worden bij de bepaling van de waarde van vastgoed. Daarom is het voor de WOZ van belang dat alle duurzaamheidinvesteringen, zoals (kleinere) windmolens bij woningen, zonneboilers, warmtepompen, isolatie van kruipruimtes, e.d. in beeld worden gebracht. Door deze investeringen samen wordt het ook interessanter om deze fiscaal te belonen middels de facultatieve vrijstelling in de OZB.
Het knelpunt waar wij hier tegenaan lopen is: hoe krijgen wij een goed beeld van alle genomen duurzaamheidsmaatregelen? Veldopnames kunnen een deel van de informatiebehoefte ondervangen, maar niet alles. Via specifiek op duurzaamheidsmaatregelen gerichte voormeldingen zou je ook een groot deel van de informatie boven tafel kunnen krijgen. Maar is iedereen bereid om deze informatie te verstrekken? Wat levert dit de belastingbetaler op? 

Een oplossing voor het bovenstaande zit hem wellicht in een betrouwbaar energielabel. Sinds 2015 hebben alle eigenaren van woningen van de Rijksoverheid een voorlopig energielabel ontvangen. 

Dit voorlopige label is gebaseerd op het bouwjaar van de woning. Verder is de verplichting opgenomen om bij verkoop of verhuur van de woning een definitief energielabel aan te vragen. De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) zou op de handhaving toe moeten zien, maar in 2015 werden er van de 249.000 verkochte woningen ruim 24.500 woningen zonder definitief energielabel overgedragen, zonder dat een boete werd uitgedeeld. Onlangs maakte de ILT bekend dat de eerste boetes zijn uitgedeeld aan 23 eigenaren van kantoorpanden. Dit is te weinig om indruk te maken. Om het energie label echt waarde te geven is het belangrijk dat er ook daadwerkelijk een actiever handhavingsbeleid wordt gevoerd. 
Verder is het de vraag of het huidige afspraak met betrekking tot het actualiseren van het energielabel wel voldoende met de tijd meegaat. Naast een actiever handhavingsbeleid zou een tweede stap gezet kunnen worden om contact te leggen met het centrale registratiepunt van netbeheerders. Hier zijn alle zonnepanelen, waarvan de bewoner over een slimme meter beschikt, geregistreerd. Met deze gegevens zou het energielabel al wat meer aan betrouwbaarheid winnen. Wellicht zijn er meer mogelijkheden te bedenken waarmee de burgers laagdrempeliger en voordeliger de overheid kunnen voorzien van de benodigde informatie.

 

 

 

 

 

 

Contact

Telefoon: 088-8883000

E-mail: info@thorbecke.nl

 

 

Volg ons via

 

 

 

Terug naar

Missie van Thorbecke

Door daadkracht én in samenwerking

publieke organisaties verder brengen

 

 

Thorbecke Nieuwsbrief

 

Contact

088-8883000
info@thorbecke.nl